Het vertrek viel me niet licht. De kriebel in mijn buik kwam niet van vliegangst of honger. Onze wegen hebben zich voorlopig weer gescheiden. Voor mensen in Malawi gaat het leven gewoon verder; ook voor alle bijzondere mensen die we ontmoet hebben. In onze ogen zijn velen van hen arm van bezit, maar rijk van geest. Het meest elementaire ontbreekt in dit prachtige land. Maar wat een levenslust!
Ik kan niet veel meer dan hopen en wensen dat het Malawi en haar bewoners goed gaat. Ik ben onder de indruk, maar ook een beetje trots op jou. Op bescheiden, maar zekere wijze poog je hier je steentje bij te dragen. Jouw avontuur gaat nog even verder en wie weet wat de toekomst brengt.
Het bezoek aan Malawi was een openbaring. Wat een land, wat een mensen! Mede dankzij jou werd ons een klein inkijkje gegund in ‘het warme hart van Afrika’. We merkten dat de mensen van het Trinity ziekenhuis blij zijn met jouw aanwezigheid. ‘Susan heeft een beetje Malawi in haar ziel’, werd mij verzekerd. Ik wist dat je kwaliteiten hebt. Maar dat je je hier met een schijnbaar onbezorgd gemoed thuis bent gaan voelen, was voor ons toch wel een verrassende ervaring. Dat Mrs. Bande je als haar eigen dochter ging zien, was niet voor niets.
Wij zijn nu op weg naar Johannesburg. Jij blijft nog een maand in Fatima om je werkzaamheden af te ronden. En om afscheid te nemen van dierbare mensen – volslagen vreemdelingen die jou al snel in hun hart hebben gesloten. Afscheid van ‘het warme hart’ en van dat snikhete oord in de Shire-vallei.
Susan: mooi dat je ons de weg hebt gewezen en dank voor het fijne gezelschap in den vreemde. Aan allen die we in Malawi achterlaten: God bless you! En voor ieder die het wil lezen: 29 korte overwegingen over 23 dagen onderweg, ergens tussen de eerste en de derde wereld.
Tijdens het korte, afsluitende verblijf in het Kaapstad heb ik het District Six Museum bezocht. Hier werd ik me er plotsklaps van bewust dat iets me bij tijd en wijle dwars heeft gezeten op deze reis. Het heeft te maken met vertrouwde verwachtingen, neigingen en overtuigingen. In het afsluitende opstel doe ik op basis van het terloopse onderwerp ‘onderwijs voor en na de apartheid’ verslag van een nader onderzoek. Dit opstel is uitgebreider en minder speels dan de andere overwegingen. Voor de liefhebber. Voor een ‘reisverslag’ is dit opstel feitelijk overbodig. Het is meer een vorm van zelfonderzoek.
december 2012
Paul Tempelaar